Różne formy czasu pracy
Poza podstawowym systemem czasu pracy, obejmującym 8 godzin pracy w ciągu doby, dającym 40 godzin pracy na tydzień, pracownik może wykonywać pracę także w innych systemach, często na swoją osobistą prośbę.
Weekendowy system czasu pracy
Jest to niepełny wymiar czasu pracy. Pracownik wykonuje w nim pracę jedynie w piątki, soboty oraz niedziele, a także w święta. Ponieważ są to jego jedyne dni pracy, nie otrzymuje on za nie dodatkowego wynagrodzenia, nie należy mu się również dodatkowy dzień wolny w zamian za pracę na przykład w niedzielę. W weekendowym wymiarze czasu pracy pracownik może pracować nawet do 12 godzin na dobę przy zachowaniu 40 godzin pracy w przeliczeniu na cały tydzień. Ważną kwestią jest to, że pracodawca nie ma prawa zmusić pracownika do wykonywania pracy w weekendowym wymiarze czasu. Pracownik sam musi złożyć pisemny wniosek, w którym powinien oświadczyć, że chce pracować w takim systemie. Może także przedłożyć ów wniosek, jeśli chce zmienić dotychczasowy wymiar czasu pracy na weekendowy. Pracodawca może, ale oczywiście nie musi przychylić się do wniosku. Ma również obowiązek prowadzenia ewidencji czasu pracy.
Równoważny system czasu pracy
Nazwa tego systemu wzięła się stąd, że przepracowanie większej liczby godzin w ciągu doby czy tygodnia pracodawca równoważy krótszym wymiarem czasu pracy w inne dni lub udziela dni całkowicie wolnych od pracy. Zatem pracownik w jeden dzień pracować może 12 godzin, a w kolejny 8. Równoważny system czasu pracy zależny jest od rodzaju wykonywanej pracy oraz prowadzonej działalności. Można go wprowadzić na przykład w branży turystycznej, między innymi w obsłudze pensjonatów.
Warto wspomnieć o tym, że nie wszyscy pracownicy mogą pracować w innym niż podstawowy system czasu pracy. Dotyczy to pracowników objętych specjalną ochroną. A są to: kobiety w ciąży (oczywiście, jeżeli pracodawca wie o ich sytuacji), a także osoby pracujące w warunkach, w których przekroczony został poziom stężeń czynników szkodliwych dla zdrowia.
